Nhiều người thường nghĩ rằng inox là kim loại không bao giờ gỉ, tuy nhiên thực tế cho thấy inox bị rỉ sét vẫn xảy ra khá phổ biến, đặc biệt trong môi trường ẩm ướt hoặc khi tiếp xúc thường xuyên với hóa chất.
Dù inox được biết đến với khả năng chống ăn mòn và độ bền vượt trội, nhưng nếu sử dụng hoặc bảo quản không đúng cách, lớp bảo vệ trên bề mặt inox sẽ bị phá vỡ, dẫn đến hiện tượng ố vàng, xỉn màu hoặc rỉ nâu loang lổ.
Việc hiểu rõ nguyên nhân khiến inox bị rỉ sét và cách khắc phục hiệu quả không chỉ giúp bảo vệ thiết bị inox luôn sáng bóng, mà còn kéo dài tuổi thọ, tiết kiệm chi phí và duy trì tính thẩm mỹ cho không gian bếp, nhà hàng hay công nghiệp.
Nhiều người thường cho rằng inox là kim loại “không bao giờ rỉ”, tuy nhiên trên thực tế, inox vẫn có thể bị rỉ sét trong những điều kiện môi trường hoặc cách sử dụng không đúng. Dù inox (thép không gỉ) được cấu tạo từ sắt (Fe), crôm (Cr), niken (Ni) và đôi khi có thêm molypden (Mo) giúp chống ăn mòn, nhưng lớp bảo vệ này không phải tuyệt đối.
Khi bề mặt inox bị trầy xước, tiếp xúc với hóa chất, hơi muối hoặc nước chứa clo trong thời gian dài, lớp oxit crôm bảo vệ sẽ bị phá vỡ, tạo điều kiện cho oxy và hơi ẩm thâm nhập, khiến inox bị rỉ sét.
Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân inox bị rỉ sét và cách khắc phục đúng cách là điều cần thiết để kéo dài tuổi thọ cho các thiết bị inox trong nhà hàng, khách sạn, nhà bếp hoặc công nghiệp.
2. Tổng quan về inox và khả năng chống rỉ tự nhiên
Mục Lục
Inox là gì?
Inox (tên khoa học là stainless steel) là hợp kim của sắt kết hợp với ít nhất 10,5% crôm. Khi tiếp xúc với không khí, crôm tạo ra một lớp màng oxit cực mỏng giúp bảo vệ bề mặt khỏi quá trình oxy hóa.
Nhờ lớp màng này, inox có khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt và bền màu cao – phù hợp với các ứng dụng như chậu rửa inox, bàn bếp, nồi hâm buffet, xe đẩy phục vụ, tủ lạnh công nghiệp, bồn chứa, lan can, thiết bị y tế, v.v.
Phân loại inox phổ biến
-
Inox 201: Giá rẻ, độ sáng cao nhưng chống rỉ kém hơn, dễ bị oxy hóa khi tiếp xúc nước muối.
-
Inox 304: Loại cao cấp, chống rỉ tốt, chịu nhiệt và hóa chất nhẹ, dùng phổ biến trong nhà hàng, y tế, công nghiệp thực phẩm.
-
Inox 316: Chứa molypden, chịu muối và axit mạnh, thường dùng trong ngành hải sản, hóa chất.
→ Dù là inox 304 hay 316, nếu không được bảo quản đúng cách, vẫn có nguy cơ bị rỉ sét theo thời gian.
XEM THÊM
3. 5 nguyên nhân khiến inox bị rỉ sét
Nguyên nhân khiến inox bị rỉ sét 1: Môi trường ẩm, muối hoặc axit cao
Khi inox thường xuyên tiếp xúc với nước biển, hơi muối, hơi axit (như ở khu vực ven biển, nhà bếp hải sản hoặc khu công nghiệp), các ion Clo (Cl–) trong môi trường sẽ phá hủy lớp oxit bảo vệ, khiến inox bị ăn mòn cục bộ.
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến inox 201 và 304 bị rỉ sét dù chỉ sau thời gian ngắn.
👉 Dấu hiệu nhận biết:
-
Xuất hiện các chấm nâu đỏ nhỏ li ti.
-
Bề mặt sần sùi, không còn sáng bóng.
👉 Giải pháp:
-
Lau khô thiết bị thường xuyên.
-
Dùng dung dịch trung hòa hoặc nước rửa chuyên dụng cho inox.
-
Nếu làm việc trong môi trường biển, nên dùng inox 316 thay vì 304.
Nguyên nhân 2: Bụi sắt hoặc tạp chất bám trên bề mặt
Trong quá trình thi công, các hạt sắt nhỏ từ máy cắt, máy mài hoặc bụi kim loại từ thiết bị khác có thể bám vào inox. Khi tiếp xúc với không khí ẩm, chính các hạt này bị oxy hóa trước, tạo ra vết rỉ, khiến người dùng tưởng rằng inox bị rỉ sét.
👉 Giải pháp:
-
Sau khi lắp đặt hoặc cắt gọt inox, cần làm sạch bằng khăn ẩm và dung dịch tẩy rửa trung tính.
-
Không để dụng cụ bằng sắt hoặc thép cacbon chạm trực tiếp vào bề mặt inox.
-
Khi gia công, nên tách biệt khu vực thi công inox và khu vực gia công thép đen.
Nguyên nhân 3: Trầy xước cơ học làm hỏng lớp bảo vệ Cr2O3
Lớp màng bảo vệ trên inox cực kỳ mỏng – chỉ vài nanomet. Khi bị va chạm, kéo lê, hoặc chà xát mạnh bằng vật cứng, lớp này bị phá hủy, khiến oxy xâm nhập và bắt đầu phản ứng oxy hóa sắt, hình thành rỉ sét.
👉 Giải pháp:
-
Tránh sử dụng cọ sắt, giấy nhám hoặc dao cứng để cạo vết bẩn trên inox.
-
Nếu bề mặt bị xước nhẹ, có thể dùng kem đánh bóng inox hoặc dung dịch tẩy rỉ nhẹ để làm mờ vết xước.
-
Với thiết bị nhà hàng, nên sử dụng khăn mềm hoặc miếng rửa chuyên dụng.
Nguyên nhân khiến inox bị rỉ sét 4: Tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa mạnh
Một sai lầm phổ biến là sử dụng nước Javen, axit, chất tẩy rửa nhà vệ sinh hoặc chất tẩy dầu công nghiệp để lau inox. Những dung dịch này chứa chlorine, hydroclorua, sunfat hoặc amoniac, có thể phản ứng với crôm tạo ra các điểm rỉ vàng.
👉 Giải pháp:
-
Không dùng hóa chất mạnh hoặc tẩy rửa chứa Clo.
-
Thay vào đó, nên dùng dung dịch tẩy rửa inox chuyên dụng hoặc hỗn hợp tự nhiên như:
-
Nước ấm pha giấm trắng (1:1)
-
Baking soda + nước rửa chén
-
-
Lau khô bằng khăn mềm ngay sau khi rửa để tránh đọng nước.
Nguyên nhân 5: Sử dụng inox kém chất lượng
Không ít cơ sở sản xuất vì muốn giảm chi phí đã pha tạp thêm sắt, mangan hoặc giảm hàm lượng niken, khiến sản phẩm vẫn sáng bóng ban đầu nhưng khả năng chống oxy hóa rất kém.
👉 Dấu hiệu nhận biết:
-
Dùng nam châm kiểm tra: inox 304 và 316 không bị hút mạnh, còn inox 201 hút nhẹ hoặc rất mạnh.
-
Khi tiếp xúc nước muối vài ngày, inox kém chất lượng rỉ nhanh và xỉn màu.
👉 Giải pháp:
-
Mua hàng tại đơn vị uy tín, có chứng nhận chất lượng (CO, CQ).
-
Ưu tiên sử dụng inox 304 hoặc 316 cho khu vực thường xuyên tiếp xúc nước.
4. Cách khắc phục inox bị rỉ sét nhanh chóng và an toàn
Dùng giấm trắng hoặc chanh
Giấm và chanh chứa axit nhẹ giúp hòa tan vết rỉ sét hiệu quả mà không làm hỏng lớp bảo vệ.
Cách làm:
-
Dùng khăn mềm thấm giấm hoặc nước cốt chanh, chà nhẹ lên vùng rỉ.
-
Để 10–15 phút, lau lại bằng nước sạch rồi sấy khô.
Sử dụng baking soda (muối nở)
Baking soda giúp làm sạch và đánh bóng nhẹ, đặc biệt hiệu quả với inox nhà bếp.
Cách làm:
-
Trộn baking soda và nước thành hỗn hợp sệt.
-
Dùng khăn mềm chà đều lên vùng bị rỉ.
-
Rửa lại bằng nước ấm và lau khô hoàn toàn.
Dùng kem đánh răng hoặc dung dịch chuyên dụng
Kem đánh răng có chất mài mòn nhẹ giúp làm sáng inox và loại bỏ ố vàng.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các dung dịch chuyên dụng như Autosol, 3M Stainless Steel Cleaner, được bán phổ biến trong siêu thị hoặc cửa hàng thiết bị inox.
Đánh bóng inox bị rỉ sét bằng khăn mềm hoặc máy chuyên dụng
Nếu vết rỉ nhiều và lan rộng, có thể dùng máy đánh bóng cầm tay với đầu mút mềm.
Tuyệt đối không dùng máy mài hoặc bàn chải sắt vì dễ làm hỏng lớp oxit bảo vệ.
5. Cách phòng tránh inox bị rỉ sét hiệu quả
-
Giữ bề mặt khô ráo: Sau khi rửa, lau khô bằng khăn sạch.
-
Vệ sinh định kỳ: Lau bằng dung dịch trung tính 1–2 lần/tuần, đặc biệt ở khu vực bếp, nhà hàng, khu chế biến hải sản.
-
Tránh va chạm mạnh: Không đặt vật sắc nhọn trực tiếp lên bề mặt inox.
-
Không để nước đọng lâu: Nước đọng tạo điều kiện cho ion Clo phá hủy lớp bảo vệ.
-
Bảo dưỡng định kỳ: Dùng sáp bảo vệ hoặc dung dịch đánh bóng chuyên dụng để tái tạo lớp chống oxy hóa.
6. Một số câu hỏi thường gặp
Inox bị rỉ sét có độc không?
Vết rỉ sét nhỏ không gây độc, nhưng nếu rỉ lan rộng, có thể ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm và độ an toàn vệ sinh. Nên làm sạch ngay khi phát hiện.
Inox 304 có bị rỉ sét không?
Có, nhưng rất hiếm. Inox 304 chỉ bị rỉ khi tiếp xúc hóa chất mạnh hoặc bị trầy xước sâu.
Có nên sơn chống rỉ cho inox bị rỉ sét không?
Không cần thiết, vì lớp sơn sẽ làm mất tính thẩm mỹ và dễ bong tróc. Tốt hơn nên vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ.
Kết luận
Dù được mệnh danh là “thép không gỉ”, nhưng inox bị rỉ sét nếu không được sử dụng và bảo quản đúng cách. Các nguyên nhân thường gặp là môi trường ẩm muối, hóa chất mạnh, bụi sắt, trầy xước cơ học hoặc inox kém chất lượng.
Bằng cách vệ sinh định kỳ, sử dụng đúng dung dịch làm sạch và chọn inox chất lượng như 304 hoặc 316, bạn có thể đảm bảo thiết bị inox luôn sáng bóng, bền đẹp, không rỉ sét trong nhiều năm.
📍 Gợi ý nơi mua inox chất lượng:
Nhật Minh Inox – Chuyên cung cấp thiết bị inox nhà hàng, khách sạn, bếp công nghiệp.
-
Sản phẩm: chậu rửa, bàn bếp, kệ, tủ, xe đẩy, nồi buffet inox 304.
-
Chống rỉ, an toàn, dễ vệ sinh, giao hàng toàn quốc.
📞 Hotline: 0909 766 660
🌐 Website: dungcunhahangkhachsan.vn
